Το πρόγραμμα

Οι «Ηχοϊστορίες για παιδιά με προβλήματα όρασης» είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που ξεκίνησε να υλοποιείται το σχολικό έτος 2018-19 στο πλαίσιο του πανελλήνιου προγράμματος «Νοιάζομαι και δρω». Στόχοι του προγράμματος είναι:

• Η δημιουργία ενός ψηφιακού αποθετηρίου αφηγήσεων για παιδιά που έχουν προβλήματα όρασης που θα βασίζονται σε γνωστά παραμύθια ή διηγήματα ή θα αποτελούν προϊόν δημιουργίας των μαθητών
• Η ευαισθητοποίηση των μαθητών ως προς τα άτομα με αναπηρίες και ειδικότερα τα άτομα με προβλήματα όρασης
• Η συνεργασία με άλλες σχολικές μονάδες και φορείς, οργανισμούς & επιχειρήσεις με σκοπό τον καλύτερο συντονισμό όλων για τη δημιουργία και την ηχογράφηση των ιστοριών
• Η ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας και της τοπικής αυτοδιοίκησης
• Η δημιουργία μιας ψηφιακής στέγης που θα συνεχίσει να εμπλουτίζεται και τα επόμενα χρόνια
• Η προσέγγιση επιμέρους θεμάτων πολιτιστικού ή περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος ανάλογα με το θέμα της ιστορίας
• Η καλλιέργεια οπτικοακουστικών δεξιοτήτων
• Η καλλιέργεια της ενεργού πολιτειότητας των μαθητών και μιας κουλτούρας εθελοντισμού στο σχολείο και την κοινωνία.

Το πρόγραμμα προβλέπει κατά την υλοποίησή του μια σειρά από δράσεις.

Με εργαλεία το παραμύθι, σχετικές ταινίες μικρού μήκους, πίνακες ζωγραφικής, παιχνίδια ρόλων και καθοδηγούμενους αυτοσχεδιασμούς, οι μαθητές ευαισθητοποιούνται ως προς τα θέματα της αποδοχής της διαφορετικότητας. Κατανοούν μέσα από προσομοιώσεις τα προβλήματα των ατόμων με προβλήματα όρασης και προσεγγίζουν ζητήματα πρακτικά όπως η γραφή Braille. Συναντούν άτομα με προβλήματα όρασης και λύνουν μια σειρά από απορίες τους.

Στο δεύτερο αυτό στάδιο οι εκπαιδευτικοί με τους μαθητές επιλέγουν το θέμα των δικών τους αφηγήσεων. Ανάμεσα σε μια μεγάλη γκάμα αφηγήσεων (παραμύθια, μύθοι, περιβάλλον, πολιτισμός, κοινωνικά θέματα, περιπέτειες κλπ) επιλέγουν το πεδίο που τους ενδιαφέρει περισσότερο. Πριν συλλέξουν τις ιστορίες τους εμβαθύνουν στο συγκεκριμένο πεδίο ώστε να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις και να συζητήσουν για αντίστοιχες δεξιότητες και συνήθειες. (για παράδειγμα, αν το θέμα των ιστοριών είναι η ανακύκλωση, υλοποιούνται δράσεις γνώσης και ευαισθητοποίησης:

• αφήγηση ιστοριών
• παιχνίδια
• θεατρικά παιχνίδια
• εικαστικές δημιουργίες κλπ

Πραγματοποιείται έρευνα (στο διαδίκτυο, στις βιβλιοθήκες των παιδιών, στην τοπική δημόσια βιβλιοθήκη) και αναζητούνται βιβλία αντίστοιχης θεματολογίας. Οι ιστορίες διαβάζονται στο σχολείο και τα παιδιά επιλέγουν αυτές που τους άρεσαν περισσότερο.

Μαθητές, εκπαιδευτικοί και γονείς ή εξωτερικοί συνεργάτες, εξοικειώνονται με τις αφηγήσεις ιστοριών. Ποια χαρακτηριστικά έχει μια καλή αφήγηση; Ειδικοί (θεατρολόγοι, ηθοποιοί κλπ) επισκέπτονται το σχολείο και διδάσκουν την τέχνη της αφήγησης σε όλους/ες. Επιλέγονται τα χαρακτηριστικά της αφήγησης: η εστίαση, ο χρόνος, ο ρυθμός και η συχνότητα και οι όποιες τεχνικές αξιοποιηθούν για να είναι η τελική αφήγηση «ζωντανή» και ενδιαφέρουσα.

Η ομάδα ή οι ομάδες που θα δημιουργήσουν τις αφηγήσεις ιστοριών, προετοιμάζουν την ηχογράφηση:

• γίνονται πρόβες
• μοιράζονται ρόλοι
• αποφασίζεται το μουσικό «χαλί»
• γίνονται οι αναγκαίες αλλαγές στην ιστορία που θα αφηγηθούν
• αποφασίζεται το χρονοδιάγραμμα
• εξασφαλίζεται η τεχνική υποδομή (ή οι εξωτερικοί συνεργάτες) για την ηχογράφηση

Για τις ηχογραφήσεις θα χρησιμοποιηθούν εξωτερικοί συνεργάτες (ΕΡΑ Σερρών, ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, ιδιωτικά ΩΔΕΙΑ, Μουσικό Σχολείο Σερρών) και η τεχνική υποδομή των νηπιαγωγείων.

Δημιουργείται η ψηφιακή στέγη του προγράμματος, η ιστοσελίδα δηλαδή όπου θα αναρτώνται οι ιστορίες. Η δράση θα κοινοποιηθεί μέσω των ΜΜΕ ενώ γίνεται εκδήλωση παρουσίασης της ιστοσελίδας στην τοπική κοινωνία. Μετά την ολοκλήρωση των αφηγήσεων από τα 5 νηπιαγωγεία του προγράμματος, απευθύνεται μέσω της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σερρών πρόσκληση προς όλες τις σχολικές μονάδες του νομού για την ηχογράφηση νέων αφηγήσεων και τον συνεχή εμπλουτισμό της ιστοσελίδας. Η δημιουργία κοινοποιείται σε οργανώσεις των πολιτών (τοπικής ή πανελλήνιας εμβέλειας) που δραστηριοποιούνται στον χώρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ατόμων με αναπηρία ή προβλήματα όρασης.

Ηχογραφούμε τις ιστορίες μας. Έχουμε σε κάθε νηπιαγωγείο διαμορφώσει:

• τη λίστα των ιστοριών
• τη λίστα των ανθρώπων που θα ακούγονται οι φωνές τους
• τη λίστα των ανθρώπων που θα συνδράμουν σε επιμέρους θέματα (τεχνικά, μουσικής επένδυσης κλπ)
• το χρονοδιάγραμμα των ηχογραφήσεων

Πραγματοποιούμε τις ηχογραφήσεις μας και τις προωθούμε στους εξωτερικούς μας συνεργάτες για το τελικό μοντάζ, την προσθήκη μουσικής επένδυσης κλπ. Στη συνέχεια οι ιστορίες αναρτώνται στην ιστοσελίδα του προγράμματος.